Τα καθάρματα δεν χάνονται

Σελίδες επί σελίδων, όχι μόνο στα «κοσμικά» περιοδικά αλλά και στις «σοβαρές» φυλλάδες, για την «πτώση του βασιλιά του life style» Πέτρου Κωστόπουλου. Ο τύπος αυτός έκανε λαϊκό ανάγνωσμα και την πτώχευση της εταιρίας του (IMACO), όπως μέχρι τώρα έκανε την άνοδο των διάφορων πατσαβουροπεριοδικών που κατά καιρούς εξέδιδε. Πάντοτε ήξερε να πουλάει το τίποτα, τυλιγμένο σε λαμπερά σελοφάν. Δεν δυσκολεύτηκε να πουλήσει και πάλι το τίποτα, τυλίγοντάς το με πένθιμα χρώματα. Τίποτα, βέβαια, για τον ίδιο, δεδομένου ότι χρεοκόπησε μια εταιρία και όχι ο ίδιος. Τη μπάζα του έχει φροντίσει να την κάνει και είναι σίγουρο ότι την έχει εξασφαλισμένη, περιμένοντας να επανέλθει με νέες μπίζνες. Αντίθετα, για πολλούς άλλους, κάθε άλλο παρά τίποτα είναι η χρεοκοπία. Για εργαζόμενους που τους χρωστάει μηνιάτικα και μηνιάτικα, αλλά και για προμηθευτές και παρόχους υπηρεσιών. Πόσους δεν είχε ξεγελάσει με τις διαβεβαιώσεις του ότι όλα βαίνουν καλώς; Εργαζόμενους κυρίως, που τους παραμύθιαζε και προσπαθούσε να τους κάνει σαν τα μούτρα του (στον τρόπο σκέψης, όχι στην τσέπη), οδηγώντας τους στον ατομισμό, τον κυνισμό, την απεργοσπασία.

Η περίπτωση Κωστόπουλου δεν είναι μόνο η διαδρομή ενός αδίστακτου αεριτζή, αλλά έχει και ιδεολογικές παραμέτρους. Ιδεολογικές παραμέτρους που εξέφρασαν και τα περιοδικά του και ο ίδιος με τις συνεχείς δημόσιες εμφανίσεις του. Παραμέτρους που κακώς συμπυκνώθηκαν στον όρο life style, γιατί συνιστούν κάτι ευρύτερο. Ο Κωστόπουλος, με τις πλάτες του Λαλιώτη, εμφανίζεται στην εκδοτική πιάτσα τη δεκαετία του ‘80, όταν αρχίζει να υποχωρεί ο κοινωνικός ριζοσπαστισμός των πρώτων μεταπολιτευτικών χρόνων. Την ώρα που το ΠΑΣΟΚ ομνύει στα «νέα τζάκια» και διαφθείρει συνειδήσεις σε όλη την Ελλάδα με ψίχουλα και πενταροδεκάρες από διάφορα κονδύλια, ο Κωστόπουλος αναλαμβάνει να επενδύσει ιδεολογικά αυτές τις νέες συμπεριφορές. Γίνεται ο κήρυκας του αμοραλισμού, της αρπαχτής, του σεξισμού, της εκπόρνευσης, του «πατήστε επί πτωμάτων για ν’ ανέβετε» ή «κάν’τε βίζιτες για να τα κονομήσετε». Οι ιδέες που τροφοδότησαν το λαϊκό κίνημα και ιδιαίτερα τη νεολαία καθ’ όλη την μεταπολεμική περίοδο τίθενται στο στόχαστρο. Όποιος είναι έντιμος, όποιος πιστεύει στη συλλογικότητα, όποιος αρνείται την εκμετάλλευση, όποιος οραματίζεται έναν κόσμο αλλιώτικο, όποιος δεν μπορεί να αισθανθεί ευτυχής όταν βλέπει άλλους να δυστυχούν, βαφτίζεται απλώς «μαλάκας». Ξύπνιοι, επιτυχημένοι, άξιοι είναι μόνο τα λαμόγια, οι βδέλλες, οι αριβίστες. Ο Κωστόπουλος και μερικοί άλλοι γίνονται το πρότυπο, ενώ τα περιοδικά του σερβίρουν το life style που ταιριάζει σ’ αυτή τη νέα ιδεολογία. Ο Κωστόπουλος προσπάθησε και πέτυχε να κάνει τη δεκαετία του ‘80 αυτό που με πολύ μικρότερη επιτυχία είχαν προσπαθήσει να κάνουν ο Μαστοράκης και μερικοί άλλοι τις δεκαετίες του ‘60 και του ‘70. Εκείνοι δεν πέτυχαν γιατί ήταν ακόμα νωπά τα μηνύματα της φλογισμένης δεκαετίας του ‘40, γιατί οι φυλακές ήταν γεμάτες με πολιτικούς κρατούμενους, γιατί πολιτικά βασίλευε ο μοναρχοφασισμός και γιατί ήρθε η χούντα και δεν τους άφησε περιθώρια (γι’ αυτό και έγιναν τσιράκια της). Ο Κωστόπουλος πέτυχε, γιατί εκμεταλλεύτηκε τη συγκυρία της μεταπολίτευσης, της «κούρασης» του κινήματος, αλλά και της ανόδου του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, που κορόιδεψε πολύ κόσμο. Όταν το ΠΑΣΟΚ έγινε καθεστώς, ο Κωστόπουλος ανέλαβε να προσφέρει ιδεολογική κάλυψη στα μεγάλα και μικρά λαμόγια, να τα απενοχοποιήσει, να τα τυλίξει με τη χρυσόσκονη της γκλαμουριάς, όρο που –αν δεν κάνουμε λάθος– ο ίδιος επινόησε.

Την ίδια ακριβώς περίοδο, ο Λαλιώτης, ο μέντορας του Κωστόπουλου, ανοίγει διάπλατα τις πόρτες της τηλεόρασης (μόνο η κρατική υπήρχε τότε) σε κάποια μουσικά σκουπίδια, που κηρύσσουν την αποπολιτικοποίηση, τον χαβαλέ, την εύπεπτη και γελοία συνθηματολογία, την καλλιτεχνική ευτέλεια. Το πολιτικό τραγούδι, που σφράγισε σχεδόν μισό αιώνα, πυροβολείται συνεχώς και ασύστολα. Όλα παραδίδονται στην ευτέλεια, στην «καλοπέραση», στον «ωχαδερφισμό».

Μπορεί τα μουσικά σκουπίδια να έκαναν ένα σύντομο πέρασμα και να περιήλθαν στη συνέχεια στην αφάνεια, ο Κωστόπουλος όμως συνέχισε να πουλάει τις πατσαβούρες του και να κονομάει, ενώ βρήκε μιμητές και ανταγωνιστές ταυτόχρονα. Δεν είναι τυχαίο ότι κάθε κυριακάτικη έκδοση περιλαμβάνει και ένα περιοδικό life style, διαμορφωμένο ανάλογα με το αναγνωστικό κοινό στο οποίο απευθύνεται. Ούτε ότι ανάλογου περιεχόμενου εκπομπές φιλοξενούνται σε όλα τα τηλεοπτικά κανάλια και τους ραδιοφωνικούς σταθμούς. Προσθέστε και το Ιντερνετ και θα έχετε πλήρη εικόνα της εξάπλωσης του είδους.

Ο Κωστόπουλος είναι έξυπνος άνθρωπος. Δεν μπορεί να μην αντιλήφθηκε ότι οι πατσαβούρες του θα έκλειναν τον κύκλο τους, ειδικά στις συνθήκες της κρίσης, που ο κόσμος δεν έχει λεφτά. Πρέπει, λοιπόν, να φρόντισε να τις «στείλει» μια ώρα γρηγορότερα, αφού πρώτα εξασφάλισε τον εαυτό του. Αυτό δεν είναι, άλλωστε, το δόγμα του; Τώρα, γράφει δακρύβρεχτα κείμενα, όχι για τους ανθρώπους που άφησε απλήρωτους, αλλά για το ότι ο ίδιος ήταν «μαλάκας» και βρέθηκε χρεοκοπημένος. Ελπίζει πως θα βρει αφελείς που θα τον πιστέψουν (και για το «μαλάκας» και για το χρεοκοπημένος).

εφημερίδα «Κόντρα»