Κόντρα στο εορταστικό τριήμερο της Θεσσαλονίκης που σήμερα -επιτέλους- τελειώνει

Την Πέμπτη 22 και την Παρασκευή 23 Μαΐου 2003, ως κίνηση αντίθεσης στη σύνοδο των υπουργών Πολιτισμού της Ε.Ε., μετονομάστηκαν 19 δρόμοι και πλατείες στην Άνω Πόλη της Θεσσαλονίκης. Η επιλογή των νέων ονομασιών υπήρξε εξόχως υποκειμενική. Εξάλλου, για μια πλήρη αποτύπωση των προγόνων μας κι ορισμένων εννοιών που διατηρούνται πεισματικά μέσα μας, θα χρειαζόμασταν όλους τους δρόμους της πόλης –αν παραλείψουμε το γεγονός ότι θα θέλαμε μια άλλη πόλη.

Συμπληρωματικά στις νέες πινακίδες τοποθετήθηκαν –όπου χρειαζόταν– σύντομα επεξηγηματικά ή βιογραφικά στοιχεία, όπως σημειώνονται παρακάτω:

1. Η πλατεία Τερψιθέας μετονομάστηκε ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΟΜΜΟΥΝΑΣ ΤΟΥ ΠΑΡΙΣΙΟΥ (1871) – Μια γιορτή όπου πυροβολούσαν τα ρολόγια.

2. Η οδός Αριστέως ΟΔΟΣ ΛΟΥΙΖ ΜΙΣΕΛ – 1830-1905. Στο δικαστήριο, το Δεκέμβριο του 1871, κατηγορούμενη για συμμετοχή και ηθική αυτουργία στην Παρισινή Kομμούνα: “Aν με αφήσετε να ζήσω, δεν θα πάψω ποτέ να κραυγάζω για εκδίκηση για τ’ αδέρφια μου… Σκοτώστε με, λοιπόν, δειλοί!”.

3. Η οδός Πηλέως ΟΔΟΣ ΑΡΘΟΥΡΟΥ ΡΕΜΠΩ (του ΜΙΚΡΟΥ) – Ήθελε, αλήθεια, ν’ αλλάξει τη ζωή.

4. Η Δημητρίου Πολιορκητού ΟΔΟΣ ΓΚΥ ΝΤΕΜΠΟΡ – 1931-1994. Έζησε “μέρες και νύχτες, ανθρώπους και πολιτείες, και στο βάθος όλων αυτών έναν ακατάπαυστο πόλεμο”.

5. Η Άθωνος ΟΔΟΣ ΑΣΓΚΕΡ ΓΙΟΡΝ – Αγάπησε την ομορφιά, γι’ αυτό ζωγράφισε το Άσχημο, αγάπησε την τέχνη, γι’ αυτό είπε στον μεγάλο μαικήνα Σ. Γκούγκενχαϊμ “να βάλει στον κώλο του το βραβείο” που του πρόσφερε.

6. Η Βύζαντος ΟΔΟΣ ΑΓΙ ΣΤΙΝΑ – 1900-1987. Επαναστάτης. Πίστεψε ολόψυχα στη διεθνιστική αλληλεγγύη.

7. Η Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου ΟΔΟΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΓΩΓΟΥ – 1940-1993. Ποιήτρια. Περπάτησε σ’ αυτό το δρόμο με ένταση, πάθος κι αγάπη.

8. Η Μπουμπουλίνας ΟΔΟΣ ΜΙΧΑΛΗ ΚΑΛΤΕΖΑ – 1970-1985. Σε ηλικία 15 χρονών δολοφονήθηκε από τον αστυνομικό Μελίστα κατά τη διάρκεια διαδήλωσης στην επέτειο του Πολυτεχνείου. Ο Μελίστας δεν τιμωρήθηκε ποτέ.

9. Η Επιμενίδου ΟΔΟΣ ΒΑΛΤΕΡ ΜΠΕΝΓΙΑΜΙΝ – 1892-1940. Φιλόσοφος. Έγραψε: “Το να χαθείς σε μια πόλη, όπως χάνεται κανείς στο δάσος, χρειάζεται άσκηση. Πρέπει τα ονόματα των δρόμων να μιλούν σ’ αυτόν που είναι χαμένος όπως το τρίξιμο των ξερών κλαδιών, και τα δρομάκια στο κέντρο της πόλης να αντανακλούν γι’ αυτόν τις ώρες της ημέρας τόσο καθαρά, όπως η κοιλάδα στο βουνό”.

10. Η Βλατάδων ΟΔΟΣ ΜΑΡΙΟΥ ΧΑΚΚΑ – 1931-1972. Συγγραφέας. Έγραψε: “Εγώ πια κρούω των πολυκατοικιών τα κουδούνια… Όποιος θέλει παίρνει το σήμα κατεβαίνει στην άσφαλτο κι αρχίζει να παίρνει διάφορες στάσεις, ξέροντας πως κανένας άλλος δεν εκτόπισε ακριβώς τον ίδιο όγκο αέρα, στο ίδιο μέρος, την ίδια στιγμή, κι αυτό είναι”.

11. Η πλατεία Κουλέ Καφέ ΠΛΑΤΕΙΑ ΟΣΩΝ ΔΕΝ ΚΑΤΑΦΕΡΑΜΕ.

12. Η οδός Ιφικράτους ΟΔΟΣ ΦΑΛΑΓΓΑΣ ΝΤΟΥΡΟΥΤΙ (1936-1939) – “Pero igual que combatimos rumba, la rumba, la prometemos resistir, Ay, Carmela, Ay, Carmela”

13. Η Ανδοκίδου ΟΔΟΣ ΚΟΜΜΟΥΝΑΣ ΖΗΛΩΤΩΝ (1342-1349) – Η πρώτη γνωστή κομμούνα στη νεότερη ιστορία της Ευρώπης. Διαλύθηκε μετά από συνεργασία του βυζαντινού αυτοκράτορα Καντακουζηνού και των Οθωμανών.

14. Η πλατεία Καλλιθέας ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΝΘΕΩΝ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ – Προς τιμήν όσων εργάστηκαν με πάθος ενάντια στην πραγματικότητα.

15. Η Αλκινόου ΟΔΟΣ ΝΕΣΤΩΡ ΜΑΧΝΟ – 1889-1935. Ουκρανός αναρχικός επαναστάτης, πολέμησε εναντίον των Γερμανών εισβολέων, των φιλοτσαρικών αντεπαναστατών και των μπολσεβίκων.

16. Η Επταπυργίου ΟΔΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΜΠΑΚΟΥΝΙΝ – 1814-1876. “Tο έγκλημα είναι η αναγκαία συνθήκη για την ύπαρξη του κράτους. Tο κράτος είναι η πιο κυνική και η πιο ολοκληρωτική άρνηση της ανθρώπινης αλληλεγγύης.”

17. Η Κλειούς ΟΔΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΠΡΑΒΟΥ – 1948-1987. Ποιητής. Πήγε με τους λυπημένους. Έγραψε: “Και στα χαντάκια του καιρού το κόκκινο θ’ ανθίζει”.

18. Η Νικομάχου ΟΔΟΣ ΑΝΡΙ ΛΕΦΕΒΡ – Γάλλος φιλόσοφος. Έγραψε: “Μια επανάσταση αρχίζει όταν οι άνθρωποι δεν αντέχουν την καθημερινότητα. Μόνο τότε. Όσο μπορούν να ζουν το καθημερινό, οι παλιές σχέσεις αναπαράγονται”.

19. Η Παλαμίδου ΟΔΟΣ ΤΡΕΛΟΥ ΕΡΩΤΑ.

Οι μετονομασίες αυτές δεν θα μπορούσαν παρά να είναι προσωρινές, αφού δεν έχουμε ακόμη απελευθερώσει την καθημερινή ζωή, τους κλειδωμένους δρόμους. Θέλουν όμως, σαν κόκκινοι οδοδείκτες, να υπαινιχθούν τις στιγμές εκείνες μεγαλείου των ανθρώπων που φέρουμε εντός μας – κι έχουν για πάντα νικήσει.

(αφιερωμένο σε όσους ήταν εκεί)